Selamunaleykum hocam,
Kur'an-ı Kerim'deki "Biz" veya "Biz yaptık" gibi ifadeleri anlamakta güçlük çekiyorum.
Tek olan Rabbimiz bazı ayetlerde çoğul olan "Biz" ifadesini kullanırken, bazı ayetlerde de "O" zamirini kullanıyor. Bu meseleyi nasıl anlamalıyız?
<<< Salih KUL >>>
Sayın Salih KUL!
Sorduğunuz soruyla ilgili sayın ALAGAŞ'ın "Tartışılan Sorular" kitabından bir bölümü istifadenize sunuyoruz;
"...."Biz" ifadesi tabi ki çoğul bir ifadedir. Nitekim konuyla ilgili bazı istifhamlar, bu ifadenin çoğul olarak kullanılmasından kaynaklanmaktadır. Eric Van Daniken gibi bazı sapıklar ise Kur'an-ı Kerim'deki "Biz" ifadesinden hareket ederek, bu ifadeyi ve dolayısıyle Kur'an-ı Kerim'i uzaylılara (!) nisbet etmişlerdir.
Bazı insanları küfre ve birçok insanı da değişik istifhamlara sürükleyen bu meseleye açıklık getirebilmemiz için, Kur'an-ı Kerim'deki "Biz" ifadesinin hangi durumlara ve hangi fiillere nisbet edildiğini dikkate almamız gerekir.
Kur'an-ı Kerim'de Rabbimize nisbet edilen fiilleri iki ayrı grupta değerlendirebiliriz. Bu fiillerden bir bölümü, Rabbimizin dolayısız veya vesilesiz fiilleridir. Bu fiiller ile Rabbimiz arasında harhangi bir vesile yoktur. Bu fiilleri beyan eden ayet-i kerimelerde genel olarak tekil ifade kullanılır. Diğer bölümdeki fiiller ise dolaylı fiillerdir. Bu fiiller ile Rabbimiz arasında melekler veya peygamberler gibi bazı vesileler bulunmaktadır. Mesela Adem (a.s.) ve Havva validemizin yaratılışıyla ilgili olarak "Ben yarattım" tekil ifadesi kullanılmasına rağmen diğer insanların yaratılmasıyla ilgili olarak "Biz yarattık" ifadesi kullanılmıştır. Çünkü insanların yaratılışında bazı vesileler söz konusudur.
Kur'an-ı Kerim'in indirilişiyle ilgili olarak da "Biz indirdik" ifadesi vardır. Buradaki "Biz" ifadesi, Kur'an-ı Kerim'in indirilişinde görev alan bazı melekleri de kuşatmaktadır. Gerçi bu melekleri ve bütün bu vesileleri yaratan yine Rabbimizdir. Bu nedenle "Biz indirdik" ifadesi yerine "Ben indirdim" ifadesini kullansaydı, şüphesiz ki yine hak bir ifade kullanmış olurdu. Kur'an-ı Kerim'in melekler tarafından indirilişine bizzat şahid olsak bile, bütün bu melekleri ve vesileleri Allah'ın yarattığını bilerek, Rabbimizin "Ben indirdim" ifadesine yine karşı çıkmaz, yine karşı çıkamazdık.
İşte Rahman ve Rahim olan Rabbimiz bütün bunları hakkıyle bilmesine rağmen yine de "Ben indirdim" ifadesi yerine "Biz indirdik" ifadesini kullanarak, akıl ve edep sahibi kimselerin derin bir hayretle karşılayacakları bir incelik göstermektedir.
Bu İncelik, herşeye Kadir olan Yaratıcının, yaratılmışları dikkate alması ve onları kendi zatıyla birlikte zikretme inceliğidir, Kur'an-ı Kerim'i indiren şanı yüce Rabbimiz "Biz indirdik" ifadesini kullanarak, kendi yarattığı melekleri de dikkate almakta ve onları da "Biz" ifadesine dahil ederek kendi zatıyla birlikte zikretmektedir.
Tabi ki bu gibi İlahi yaklaşımlarda müminler için apaçık örnekler vardır. Özellikle her hayrın Allah'tan olduğu gerçeğini gözardı ederek yaptıkları bazı hayırlı işler konusunda "Ben yaptım, ben yaptım" diyerek feryat eden kimselerin, bu İlahi yaklaşım ile kendilerine gelmeleri gerekir. "Ben yaptım" ifadesini hakkıyle kullanmaya layık olan Rabimiz, yarattığı bazı vesileleri dikkate alarak "Biz yaptık" ifadesini kullanırken; hayırlı bir fiildeki hiçbir vesileyi yaratmayan ve yaratamayacak olan bir insanın, bütün bunları kendisine nisbet ederek "Ben yaptım" ifadesini kullanması tabi ki açık bir şaşkınlığın veya nankörlüğün ifadesidir. Kendisini hayırlı işlerde mutlak muktedir görerek "Ben yaptım" ifadesini kullanan kimseler, İlahi yardımdan uzaklaşmaya ve "Ben" dedikleri nefisleriyle baş başa kalmaya mahkum olan kimselerdir.
Konuyla ilgili olarak dikkate almamız gereken diğer bir husus ise Kur'an-ı Kerim'de zikredilen ibadet ve kullukla ilgili bütün fiillerde çoğul olan "Biz" ifadesinin değil, tekil olan "Ben" ifadesinin kullanılmasıdır.
Mesela "Sizin İlahınız Benim", "Benden korkun", "Benden yardım dileyin", "Bana ibadet edin", "Bana kulluk edin" gibi..."
<<< insandergisi.com >>>